تأثیر ریسک و قیمت گذاری نادرست سرمایه گذاران بر نابهنجاری اقلام تعهدی

نتایج پژوهش های اخیر در زمینه بازارهای مالی، تردیدهایی را درباره ناکارآمدی اطلاعاتی بازارهای سهام افزایش داده است. از جمله این نتایج می توان به محاسبه بازده های اضافی که از طریق مدل های قیمت گذاری دارایی ها قابل توجیه نیستند، اشاره نمود. چنین نتایجی در ادبیات معاصر، تحت عنوان نابهنجاری های بازار شناخته و معرفی می شود. نابهنجاری های بازار بیانگر نارسایی مدل های قیمت گذاری و یا ناکارآمدی بازار هستند. از جمله نابهنجاری هایی که در سال های اخیر مطرح شده، نابهنجاری اقلام تعهدی است که اشاره به رابطه منفی بین اقلام تعهدی با بازده آتی سهام دارد. پژوهش حاضر با تجزیه نسبت ارزش دفتری به ارزش بازار سهام(b/m) به نسبت های ارزش دفتری به ارزش ذاتی(b/v) و ارزش ذاتی به ارزش بازار سهام(v/m) در صدد بررسی تاثیر تغییرات نرخ تنزیل و سرمایه گذاری مرتبط با رشد شرکت(ریسک و رشد) و قیمت گذاری نادرست سرمایه گذاران بر نابهنجاری اقلام تعهدی است. در این پژوهش برای تعیین نمونه آماری، از روش حذف سیستماتیک استفاده شده و در نهایت 80 شرکت در بازه زمانی 1381 تا 1388 مورد بررسی قرار گرفت. برای محاسبه متغیرها، داده های صورت های مالی طی سال های 1379 تا 1391 بکار گرفته شده است. همچنین برای آزمون فرضیه های پژوهش، از تحلیل رگرسیون چندگانه به روش داده های ترکیبی استفاده شده است. به علاوه برای تجزیه نسبت ارزش دفتری به ارزش بازار سهام و محاسبه ارزش ذاتی، روش پژوهش چن و جیانگ(2012) بکار گرفته شده است. یافته های پژوهش نشان می دهد که b/v (نماینده ریسک و رشد) و v/m (نماینده قیمت گذاری نادرست سرمایه گذاران) بر اقلام تعهدی تاثیر منفی و معنی دار دارد. علاوه بر این، اقلام تعهدی بر بازده آتی سهام تاثیر منفی و معنی دار دارد و نشان دهنده این است که در بورس اوراق بهادار تهران نابهنجاری اقلام تعهدی وجود دارد. این نابهنجاری با جزءb/v ارتباط معنی دار دارد، اما جزء v/m دارای ارتباط معنی داری با نابهنجاری اقلام تعهدی نمی باشد. واژگان کلیدی: نابهنجاری اقلام تعهدی، قیمت گذاری نادرست سرمایه گذاران، تغییرات نرخ تنزیل، سرمایه گذاری مرتبط با رشد شرکت ، ارزش ذاتی، بازده تعدیل شده براساس اندازه